Break ve Continue ifadeleri

Break deyimi döngünün tamamlanmadan belirtilen durumlarda döngüden çıkılmasını sağlar. break deyiminden sonra gelen tüm deyimler atlanır.
Continue deyimi ise döngüden çıkılmadan belirtilen durumlarda döngüdeki adımların atlanmasını sağlar. continue belirtilen aralıktaki deyimleri atlar.

örnek ;  1-100 arasındaki sayıları ekrana yazdıran ve  sayı 50 değerine ulaşınca döngünün sonlanmasını sağlayan program.

#include <iostream>
#include <conio.h>
using namespace std;

int main() {
   
    int a;
   
    for (a=1; a<100; a++) {
        cout << a << endl;
       
            if(a==50){    
                 break;  //döngü içersinde a sayısı 50 ye eşit olduğu durumda döngüden çıkar.
                     }
            }
    getch();
}

örnek; 1-100 arasındaki sayıları yazdıran ancak  40 ile 60 arasındaki sayıları dahil etmeyen program.

#include <iostream>
#include <conio.h>
using namespace std;

int main() {
   
    int a;
     
    for (a=1; a<100; a++) {
       
          if(a>40 && a<60) {
                 continue;       //döngü içersinde sayı 40tan büyük ve 60tan küçük olduğu durumlarda ardından 
                                        gelen deyimleri işletmez.
                 }
               
          cout << a << endl;
            }
    getch();
}

For döngüsü

For döngüsü içinde bulunduğu deyimleri belirli bir başlangıç değerinden başlatarak belirlenen koşulun sağlandığu sürece değerin artırım değeri baz alınarak
döndürülmesini sağlar. For döngüsünün yapısı  for(baslangıc_degeri; kosul; artırım değeri) { ..deyimler... } şeklindedir.

1.örnek;  1-100e kadar olan sayıların toplamını bulan program;

#include <iostream>
#include <conio.h>
using namespace std;

int main() {
   
    int  sayi, toplam=0;
   
    for(sayi=1; sayi<100; sayi++){   //1-100e kadar olan sayıları toplatacağımız için sayi değerini 1den
                                                        başlattık, sayı değer 100e kadar dönücek  her döndüğünde sayı bir 
                                                        artırılacak. (1 + 2 + 3 .. + 99)
           
          toplam= toplam + sayi;   //1-100e kadar dönücek olan döngü içersinde toplam değeri 0 iken döngü
                                                   her döndüğünde sayının 1 artırılmış değeri toplam  değerine eklenecek.
                                                   ( toplam = 0+ 1) ikincide (toplam = 1 + 2) üçüncüde (toplam = 3 + 3) 
                                                    sonuncuda (toplam = 4851 + 99).
            }
      cout<< toplam;
      getch();
      }

2.örnek; klavyeden girilen sayıyın üssünü bulan program;

#include <iostream>
#include <conio.h>
using namespace std;

int main() {
   
    int us, taban, i, sonuc= 1; //sonuc değişkenini çarpımda kullanacağımız için 1 değerini verdik.
     cout<< "tabani giriniz: ";
     cin>> taban;
     cout<< "ussu giriniz: ";
     cin>> us;
   
    for (i=1; i<=us; i++){     //i başlangıç değerinini 1 olarak atadık, döngü klavyeden girilen us değerinden 
                                           küçük ve eşit olduğu sürece dönecek.  döngü her döndüğün 1 olan başlangıç 
                                          değeri 1 artırılacak. böylece tabanı 2 üssü   5 olan işlemde 2 değeri 1den 5e 
                                           kadar olan sayılarla çarpılarak sonuc elde edilecek.
 
       
        sonuc= sonuc * taban;  // başlangıçta 1 olan sonuc değeri döngü her döndüğünde taban ile çarpılarak 
                                              yeni bir değer elde edecek. 2 üssü 4için; 1.(taban= 1 * 2) 2.(taban= 2 * 2) 
                                               3.(taban= 4 * 2) 4.(taban= 8 * 2)  sonuc = 16
        }
        cout<< "sonuc: " << sonuc;
        getch();
        }

3.örnek ; klaveyeden girilen sayının faktoriyelini bulan program;

#include <iostream>
#include <conio.h>
using namespace std;

int main() {
   
   int sayi, faktoriyel=1, i;
 
   cout<< " sayiyi giriniz: ";
   cin>> sayi;

   for (i= sayi; i>0; i--){      // i başlangıç değerini klavyeden girilen faktoriyeli alınacak sayıya eşitledik. 
                                           döngü sayı 0dan büyük olduğu sürece dönecek  ve her döngü her döndüğünde 
                                            i değerine atanan sayı 1 azaltacak. sayı 4 ise 4 3 2 1 olarak devam edicek.
 
     faktoriyel= faktoriyel * i;  // başlangıç değeri 1 olan faktoriyel döngü her döndüğünde birer azaltılan sayı 
                                             (i) değeri ile çarpılacak. ( 5*4*3*2*1 ) 
           }
 
   cout<< "sonuc: " << faktoriyel;
     
getch();
}

Do While döngüsü

Do while döngüsünde while döngüsünden farklı olarak program koşul sağlansa da sağlanmasa da bir kez döngüye girer. do while döngüsünün kullanımı while den farklı
olarak do(){  .... }  while(); şeklinde olur.  program ilk çalıştırıldığında do bölümündeki deyimler okunur ardından while'ın içindeki koşul kontrol edilir koşul
sağlanıyorsa do ' nun içine tekrar dönülür koşul sağlanmıyorsa döngüden çıkılır.

1.örnek; 1-100 arasındaki tek sayıların toplamı:

#include <iostream>
#include <conio.h>

using namespace std;
main(){
       int sayi=1;      //tek sayıların toplamı alınacağı için sayıyı 1den başlattık.
       int toplam=0;  //toplam değerini başta 0 olarak atadık.
       do{                 //do while döngüsünü açtık. program ilk olarak bu kısmı bir kez çalıştıracaktır.
           toplam=toplam+sayi;     //sayi her döngü her döndüğünde bir önceki toplam değerine eklenecek.
           sayi=sayi+2;     //sadece tek sayıların toplanması için 1den başlattığımız sayıyı 2 ile toplattık böylece 
                                     toplam 1 + 3+ 5 şeklinde ilerleyecek.
           cout<<sayi;
         
         
           }while(sayi<=100);  //while kısmının içine sayı 100den küçük oluncaya kadar koşulunu ekledik. do-
                                            while döngüsünde while kısmı while(koşul); şeklinde kullanılır.
         
           cout<<"1-100 arasindaki tek sayilarin toplami : "<<toplam;    // 1-100e kadar olan sayıların
                                                                                                            toplamını ekrana yazdırdık.
           getch();
       }

2.örnek; kullanıcı veri giricek, istediğinde programdan çıkabilicek.

#include<iostream>
#include <conio.h>
#include <string>  //veri girişinin harflerden oluşturacağımız için string kutuphanesini çağırdık.

using namespace std;

main(){
       string a;   //isim girilmesini istediğimiz için string türünden a tanımladık.

          do {            // do kısmında kullanıcan isim girmesini istedik , döngüden çıkması için C ye basmasını  
                                 söyledik.
          cout<< "isim giriniz giriniz: ";
          cin>>a;
          cout<<"(cikmak icin C'ye basiniz)"<<endl<<endl;

          }while(a!="c");   // kullanıcının klavyeden girdiği değer c değil ise do bloğundaki deyimler tekrar 
                                        çalıştırılacak. eğer girilen değer c ise döngüden çıkılacak.      
          getch();
          }
       
       
                   

       

While döngüsü

while döngüsü içerdiği bloğun koşul sağlandığı sürece çalışmasını sağlar. mesela bloğun şartı sayı<10 ise döngü sayı 10dan küçük olduğu müddetçe çalışacaktır.
if döngüsünden farkı olarak, if döngüsü kullanıyor olsaydık if(sayı<10) sayı 10'dan kücüktür yazdır deseydik if döngüsü ekrana 1 kez sayı 10'dan küçüktür
yazacaktır ancak while döngüsünde while(sayı<10) sayı 10'dan kücüktür yazdır deseydik sayı 10'dan küçük olduğu sürece ekrana sayı 10'dan küçüktür yazdırıcaktır.

1. Örnek; 1'den 100'e kadar sayıların toplamını yazan program.

#include <iostream>
#include <conio.h>
using namespace std;

int main(){                  
 
    int toplam=0, x=1;
 
    while(x<100){                // x 100den küçük olduğu sürece bloğun içindeki deyimler çalıştırılacaktır.
               
    toplam=toplam + x;        // toplam değeri ve x başta 0 dır. daha sonra okunacak x=x+1 deyimi ile x 1er 
                                            kez artılarak tekrardan döngü çalışacaktır bu durum  x 100den küçük olduğu  
                                            sürece devam edecektir.
    cout<<toplam<<"..";
    x=x+1;                        //x değerini 100den küçük olduğu sürece her okumada 1 sayı artıracaktır.
                }
    cout<<"\n"<< "1'den 100e kadar sayilarin toplami  "<<toplam<< " olarak bulundu.";  // yapılan işlemleri
                                                                                                                           ve sonucu ekrana yazdırır.
    getch();
}
 

2.Örnek; Klaveyeden girelen 2 sayıyı karşılaştıran ve durumlarına göre bu sayıları eşitleyen program.


#include <iostream>
#include <conio.h>
using namespace std;

int main(){
    int a, b;
 
    cout<< "1.sayiyi giriniz: ";
    cin>>a;
    cout<< "2.sayiyi giriniz: ";
    cin>>b;
 
    if (a>b){              // ilk sayının ikinci sayıdan büyük ise,
           
           while (a>b){    // ilk sayı ikinciden büyük olduğu sürece,
             
           cout<< "ilk sayi: " <<a<<"  ikinci sayi: " << b << "\n";    //ilk ve ikinci sayının önceki değererini yazdır.
                 a=a-1;           // her seferinde a'yı 1 azalt.
                        }
         
           cout<< "ilk sayi: " <<a<<"  ikinci sayi: " << b << "\n";      // ilk ve ikinci sayının son değerlerini yaz.  
           cout<< "sayilar birbirine esitlendi"<<"\n";                  //sayılar birbirine eşit olduğunda döngüden çıkar
                                                                                           ve deyimleri yazar.
             }
    if (a<b) {                        // ilk sayi ikinci sayıdan küçük ise,

             while (a<b) {            // ilk sayi ikinciden küçük olduğu sürece,

             cout<< "ilk sayi: " <<a<<"  ikinci sayi: " << b << "\n";  //ilk ve ikinci sayının önceki değererini yazdır.
                  a=a+1;                                               // her seferinde a'yı bir arttır.
                         }        
           cout<< "ilk sayi: " <<a<<"  ikinci sayi: " << b << "\n";    //sayılar birbirine eşit olduğunda döngüden 
                                                                                                 çıkar ve deyimleri yazar.     
           cout<< "sayilar birbirine esitlendi.";                    
             }
   getch();
}

Veri tipleri ve String kullanımı

1-Byte
1 Baytlık işaretsiz tamsayı tipidir. 0 ile 255 arasında değer alabilir.

3-Integer
2 Baytlık işaretli tamsayı tipidir. -32.768 ile 32.767 arasında değer alabilir.

3-Long
4 Baytlık işaretli tamsayı tipidir. -2.147.483.648 ile 2.147.483.647 arasında değer alabilir.

4-Float
4 Baytlık ondalık sayı tipidir. +- 3.402923 X 10 38 ile +- 1.401298 X 10-45 arasında değer alabilir.

5-Double
8 Byte lık ondalık sayı tipidir. +- 1.79769313486232 X 10308 ile +-4.94065645841247 X 10-324 arasında değer alabilir.

6-String
sayısal olmayan veri tipidir. Bu tip karakter sayısı +10 byte değer alabilir.
String bir veri tipi oluşturmak için değişkene atanacak değer ” ” işaretleri içerisinde yer almalıdır.
Adi=”türkiye”

7-Boolean
2 byte lık bir veri tipi olmasına rağmen sadece True veya False değerleri alabilir. Sayısal değerde atanabilir.
Atanan sayı 0 ise False, değilse True kabul edilir.

string kullanımı;

#include <iostream>
#include <conio.h>
#include <string>

using namespace std;
int main () {
   
    string x;
    x= "  galatasaray..";  // string  tipi veri oluşturmak için değişkene atanacak değer ” ” işaretleri içerisinde yer 
                                    almalıdır.
   
    cout<< "sampiyon" << x;      // ekrana sampiyon galatasaray yazdırır.
     
 getch ();
    }

Operatörler

Operatörler

==   // eşittir.
<    // küçüktür.
>    // büyüktür.
<=   // küçük eşittir.
>=   // büyük eşittir.
!=   // eşit değildir.
&&   // ve.
||   // veya.
!    // değil.
\n   // alt satıra geçme.
//   // yorum satırı.

örnek olarak;

#include <iostream>
#include <conio.h>

using namespace std;
int main() {
int a=10, b=20, c=10;

 if (a==c){
           cout<< a << " esittir " << c << "\n" ;
           }
 if(a!= b){
        cout<< a << " esit degildir " << b << "\n";
        }
 if(a==c && b>a) {
         cout<< a << " esittir "<< b << " ve " << b << " buyuktur " << a << "\n";
         }
 if(a==b || c<b){
     cout<< a << " esittir "<< b << " veya " << c << " kucuktur " << b << "\n";
         }
    getch();
            }  

Azaltma ve arttırma operatörleri;

a++ = a'yı okuduktan sonra 1 arttır.
a-- = a'yı okuduktan 1 arttır.
++a = a'yı okumadan önce 1arttır.
--a = a'yı okumadan önce bir azalt.

örnek olarak;

#include <iostream>
#include <conio.h>

using namespace std;
int main() {
    int a= 10;
                                      //ekran çıktısı
    cout<< a << "\n";       //10
    cout<< a++ << "\n";  //10
    cout<< a << "\n";      //11
    cout<< a-- << "\n";   //11
    cout<< a << "\n";      //10
    cout<< ++a << "\n";  //11
    cout<< a << "\n";      //11
    cout<< --a << "\n";   //10
    cout<< a << "\n";      //10
    getch();
            }  

Switch case yapısı

switch case yapısı programda seçenekler içersinden seçilen işlemi çalıştırmaya yarar.

#include <iostream>
#include <conio.h>

using namespace std;

main(){
       int a;
       cout<< " islem numarasi giriniz: ";  //çalıştırılmasını istediğimiz seçeneğin numarasını isteniyor.
       cin>> a;
     
     switch(a){              // switch case yapısını açtık. girilen numara (a) değerinin içine atılcak ve yalnızca o 
                                      kısım çalıştırılacak.
             
     case 1:
          cout<< "1.secenek";        //girilen sayı 1 ise ekrana 1.secenek yazdıracak.
          break;                             // case bloğundan çıkmak için break ifadesi kullanılır.
     case 2:
          cout<< "2.secenek";
          break;
     case 3:
          cout<< "3.secenek";
          break;
     default:
          cout<< "diger secenek";    //girilen sayı 1,2 veya 3ten biri değil ise diger secenek yazdıracak.
          break;
              }
     getch();                 // daha önce kullanmadığımız getch() ifadesi programın ekranda açık kalmasını 
                                    sağlar. bu komutun çalışması için  conio.h kütüphanesini çağırmamız  gerekmektedir.
         }